محمدرضا صفا در گفت و گو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص مشکلات صادرکنندگان برای معرفی محصولات خود در بازارهای هدف به اهمیت نقش بازاریابی در صادرات اشاره کرد و گفت: بازاریابی نقش مهمی در صادرات کالاهای تولیدی، صنعتی کشور ما دارد که متاسفانه به این مهم بهای کمتری داده شده است.

وی ادامه داد: برای بازاریابی باید ابتدا محصولات صادراتی شناسایی شود و از کیفیت و مرغوبیت آنها اطمینان حاصل کرد. سپس بسته‌بندی مناسب برای این محصولات در نظر گرفته و به بازارهای هدف شناسایی شده صادر شود.

وی افزود: بازاریابی و بازارسازی بدون حمایت دولت امکان‌پذیر نیست. در دنیای امروز بازاریابی و تبلیغات حرف اول را در صادرات می‌زند. ما نیز باید به این سمت حرکت و برند‌سازی کنیم. دولت باید در این زمینه به صادرکنندگان کمک کند تا بتواند محصولات خود را در بازارهای جهانی معرفی کند تا مشتریان خاص خود را پیدا کند.

نایب رییس کمیسیون عالی واردات اتاق بازرگانی ایران اضافه کرد: کالاهای صادراتی برای ورود و حضور در بازار کشورهای هدف باید ابتدا تبلیغات گسترده انجام دهند و سپس از کیفیت برتر در میان محصولات مشابه خود برخوردار باشد تا بتواند جایگاه خود را در میان اقلام دیگر پیدا کند.

صفا چالش دیگر را عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی عنوان کرد و گفت: تجارت ایران همواره با مشکلات متعددی مواجه بوده و فعالان بازرگانی کشور با مشکلات عدیده‌ای دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که این روزها بیش‌ازپیش در توسعه صادرات کشور اثرگذار بوده است موضوع عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی است که علاوه بر مشکلات دست‌وپا گیر گذشته به یکی از دغدغه‌های اصلی تاجران و فعالان صنعتی و بازرگانی کشور بدل شده است.

وی با بیان اینکه پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی موجب کاهش تعرفه ها و همچنین شفافیت و تسهیل در تجارت می شود، افزود: کالاهای ایرانی در بازارهای هدف، اختلاف تعرفه‌ای بالایی دارند که در صورت عضویت در سازمان تجارت جهانی از تعرفه های فوق کاسته و ما نیز می توانیم همانند سایر کشورها با 4 درصد تعرفه واردات و صادرات داشته باشیم؛ بر همین اساس صادرات ما به نوبه خود شاهد رونق خواهد بود.

نایب رییس کمیسیون عالی واردات اتاق بازرگانی ایران سومین چالش صادرکنندگان را نبود برند ایرانی دانست و اضافه کرد: نبود برند ایرانی معتبر و از سوی دیگر نبود نام ایران در لیست تولیدکنندگان و صادرکنندگان موجب از دست رفتن بسیاری از بازارها و ایجاد عدم علاقه برای سرمایه‌گذاران خارجی نسبت به حضور در بازار ایران شده است.

به گفته وی ما بسیاری از محصولات تولیدی را با برند کشورهای آسیایی چون هند، امارات و دیگر کشورها صادر می کنیم؛ چرا که برند ایرانی از اعتبار کافی و رسمی برخوردار نیست و حتی مشمول مالیات مضاعف نیز می شود.

صفا ادامه داد: به دلایل ذکر شده ما به ناچار برای برخی از کالاهای صادراتی ایرانی همچون خشکبار، زعفران و... از کشورهای ثالث استفاده می کنیم و سپس با برند کشور فوق به دیگر بازارها صادر می شود. معتقدم عمده دلیل این چالش ها نبودن ایران در سازمان تجارت جهانی است.

به گفته وی با عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی دروازه‌های کشور به روی کالاهایی که پیش‌تر گران‌تر از قیمت واقعی به دست ما می‌رسید، باز می‌شود و از سوی دیگر کالاهای تولیدی با برند ایرانی وارد بازار کشورهای هدف می شود. البته در این راه باید از قوانین و مقررات سازمان تجارت جهانی پیروی کنیم و آن ها را بپذیریم.

نایب رییس کمیسیون عالی واردات اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه فضای اقتصادی کشور پس از اجرای برجام تغییر کرده‌ است، گفت: اما هنوز بعضی مشکلات به قوت خودش پابرجاست. به عنوان نمونه پیش از امضای برجام برخی کالاها که تحریم شده بود و از سوی دیگر روابط اقتصادی ایران نیز با سایر کشورها محدود بود، محصولات ایرانی را توسط کشورهای ثالث صادر می کردیم و اما اکنون که برجام به امضا رسیده و تحریم ها لغو شده ما همچنان همین مشکل را داریم.

صفا در خصوص اینکه آیا کالای ایرانی توان عرضه در بازارهای تراز اول را دارد یا خیر، گفت: چندی قبل کالاهای ایرانی همچون فرش، انواع خشکبار، صیفی جات و میوه جات از جمله کالاهای مورد علاقه و پرتقاضای ایرانی به شمار می آمدند اما به دلیل تحریم های اقتصادی، نبود برنامه استراتژیک صادراتی و همچنین کاهش کیفیت کالای ایرانی موجب شد تا تقاضای این محصولات رفته رفته کاهش پیدا کند. وی اضافه کرد: به عنوان مثال زعفران ایرانی به کشورهای اروپایی صادر نمی شود بلکه ابتدا به امارات یا هند صادر شده و سپس با برند این کشورها روانه بازارهای کشورهای دیگر می شود.

نایب رییس کمیسیون عالی واردات اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: ما هنوز می توانیم با استانداردسازی کالاهای صادراتی و نظارت دقیق مراجع ذی صلاح گمرکی، استاندارد و بهداشت محصولات تولیدی را با کیفیت عالی به کشورهای اروپایی و حتی آسیایی صادر کنیم.

به گفته وی همان طور که اکنون هم تعدادی از آبزیان را به کشورهای آسیایی و اروپایی صادر می کنیم اما برخی با برند امارات و سهمی از این محصول با برند ایران صادر می شود.

صفا در خصوص با اشاره به اینکه صنعت حمل ونقل نقش بسیار مهمی در کشف بازارهای جدید دارد، گفت: دولت باید درخصوص صادرات کالاها و کشف بازارهای جدید همانند دیگر کشورها به صادرکنندگان یارانه بدهد. به عنوان نمونه می توان کشور عربستان را نام برد که برای صادرات هندوانه به امارات و یا سایر کشورهای عربی یارانه سوخت می دهد. بدین ترتیب که برای هر کامیون محصول صادراتی یارانه سوخت و یا کرایه آن را محاسبه می کند.

وی ادامه داد: ما نیز می توانیم از این سیاست کشور عربستان استفاده کنیم. در واقع ما باید در بحث صادرات برخی هزینه های صادراتی را کاهش دهیم تا توانایی حمایت از چنین مسایلی را داشته باشیم. یکی از مواردی که به شدت نیازمند توجه است مساله هزینه حمل و نقل کالاهای صادراتی است.

نایب رییس کمیسیون عالی واردات اتاق بازرگانی ایران افزود: به دلیل اینکه در ایران هزینه حمل و نقل و همچنین انرژی گران و سنگین است باید صادرکنندگان را در این زمینه ها یاری کرد و به آن ها یارانه کمکی و یا جوایز صادراتی پرداخت شود تا توانایی رقابت با محصولات سایر کشورها را داشته باشند.